Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου

50 χρόνια ενδοτισμού σε πιέσεις και εκβιασμούς

Εφημερίδα “Έρευνα”
26 Φεβρουαρίου 2009, σελ. 7


Πριν πενήντα χρόνια, στις 11 Φεβρουαρίου 1959, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, υπέγραψε καθ’ υπαγόρευσιν των Βρετανών και των Αμερικανών την «Συμφωνία της Ζυρίχης». Στις 19 Φεβρουαρίου 1959, στην Πενταμερή Διάσκεψη στο Λονδίνο οι ηγέτες της Βρετανίας, Τουρκίας, Ελλάδας, των Τουρκοκυπρίων και ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ως εκπρόσωπος των Ελληνοκυπρίων συμφωνούν στην ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου έχουν χαρακτηριστεί «προδοτικές», καθώς εγκαθίδρυσαν ένα καθεστώς που παρείχε δυσανάλογα πολλά δικαιώματα στην τουρκοκυπριακή μειονότητα του 18%. Η πολιτειακή οργάνωση του νεοσύστατου κράτους ήταν πολύπλοκη και απαιτούσε ομοφωνία και των δύο κοινοτήτων σε μια σειρά από θέματα, ώστε να καθίσταται πρακτικά αδύνατον να λειτουργήσει το πολίτευμα.

Είναι χαρακτηριστικό πως μία μέρα πριν την υπογραφή της τελικής συμφωνίας στο Λονδίνο, στη σύσκεψη των Ελληνοκυπρίων αντιπροσώπων -για το αν θα συναινέσει ή όχι η Λευκωσία στην υπογραφή της Συμφωνίας- από τους 35 αντιπροσώπους 8 την καταψήφισαν, ανάμεσά τους ο Βάσος Λυσσαρίδης και ο Τάσσος Παπαδόπουλος.

Ο Κ. Καραμανλής είχε την άποψη ότι τα στενά εθνικά συμφέροντα έπρεπε να υποτάσσονται στα ευρύτερα συμμαχικά. Δεν ήθελε να έρθει σε ρήξη με τη Μεγάλη Βρετανία, την Αμερική και την Τουρκία. Μάλιστα, ασκούσε ασφυκτική πίεση στον Μακάριο: «Στο σημείο αυτό τερματίζω την κυπριακή πολιτική της ελληνικής κυβερνήσεως. Αν θέλετε εσείς να συνεχίσετε τον αγώνα, θα πρέπει να αναζητήσετε αλλού συμπαράσταση».

Αυτός ο εκβιασμός και ένα τηλεφώνημα από την βασίλισσα Φρειδερίκη έπεισαν τον Μακάριο να δεχθεί και να υποθηκεύσει έτσι το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποδεχόμενος ως εγγυήτρια δύναμη την Τουρκία. Άλλωστε, ο Μακάριος, τον Ιούλιο του 1974, με τη φράση του «καλώ τις εγγυήτριες δυνάμεις να επέμβουν» κάλεσε και την Τουρκία. Η συνέχεια είναι γνωστή.

Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε από την ελληνική ηγεσία και το 2004 στο κυπριακό με την υποστήριξη του σχεδίου Ανάν. Αλλά αυτή τη φορά ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος με την ελληνοπρέπεια του άντεξε στις πιέσεις και τους εκβιασμούς της Ουάσιγκτον, του Λονδίνου και των Αθηνών.

Ωστόσο, Αθήνα και Λευκωσία επέτρεψαν να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας στην ΕΕ χωρίς να θέσουν ούτε έναν όρο –έστω την αυτονόητη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής. Οι Ευρωπαίοι ακόμα πιέζουν την Κύπρο να υπαναχωρήσει, επειδή τόλμησε να «μπλοκάρει» ένα και μοναδικό κεφάλαιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας (αυτό της ενέργειας).

Κάνετε μία σύγκριση με μία «μικρή» χώρα της ΕΕ, τη Σλοβενία, η οποία δεν δίστασε πρόσφατα να μπλοκάρει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κροατίας στην ΕΕ, αν προηγουμένως δεν βρεθεί λύση που να την ικανοποιεί στις μεθοριακές τους διαφορές. Μπλόκαρε δε τα 11 από τα 33 κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αδιαφορώντας για το τι θα πει η Κομισιόν ή οι μεγάλες χώρες της ΕΕ, καθώς η Κροατία αποτελεί τον στρατηγικό εταίρο της Γερμανίας στα Βαλκάνια.

Η Σλοβενία μας παρέδωσε μαθήματα υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων. Ας τα παρακολουθήσουν οι ιθύνοντες στο δικό μας υπ. Εξωτερικών με προσοχή. Όσο και ανεπίδεκτοι μαθήσεως να είναι, ίσως κάτι αντιληφθούν… επιτέλους!

Δεν υπάρχουν σχόλια: