Τουρκικές εκλογές

Εφημερίδα “Α1”
28 Ιουλίου 2007, σελ. 16

Η πρώτη παρατήρηση, για όποιον παρακολούθησε προσεκτικά το προεκλογικό κλίμα στην Τουρκία, είναι ο συναγωνισμός όλων των κομμάτων για το ποιο είναι περισσότερο πατριωτικό. Σε αντίθεση με το δικό μας προεκλογικό τοπίο, όπου τα δύο μεγάλα κόμματα συναγωνίζονται με την αριστερά για την μετάλλαξη της Πατρίδας μας σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία.

Οι εκλογές ήταν οι πιο πολιτικοποιημένες των τελευταίων δεκαετιών με τεράστια προσέλευση στις κάλπες. Η συγκέντρωση του κόσμου στις κατακόκκινες από τουρκικές σημαίες διαδηλώσεις και προεκλογικές συγκεντρώσεις ήταν πρωτοφανής. Στο διαδίκτυο ήταν έντονος ο προεκλογικός διάλογος, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους.

Αρκετοί έσπευσαν μετά τα αποτελέσματα να πανηγυρίσουν πως «το βαθύ κράτος άφησε την τελευταία του πνοή». Πράγματι, ο Ερντογάν είναι ο πρώτος Τούρκος ηγέτης, που ήρθε σε ανοιχτή αντιπαράθεση με το κεμαλικό σύστημα και βγήκε κερδισμένος, Θα ήταν λογικά πολύ δύσκολο στο εξής να αμφισβητηθεί η λαϊκή νομιμοποίηση του 47%.

Μπορεί στο πρόσωπο του Ντενίζ Μπαϊκάλ, που έλαβε 20%, να ηττήθηκε η παρεμβατικότητα των στρατιωτικών στην πολιτική, ωστόσο το Σύνταγμα του Εβρέν ισχύει ακόμη. Έτσι, το κυβερνών κόμμα δεν συγκεντρώνει τις 367 έδρες για να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Θα τολμήσουν οι ισλαμιστές να καταλάβουν την Προεδρία, το προπύργιο του κεμαλισμού; Ή υποχωρώντας από την υποψηφιότητα του Γκιουλ θα συμβιβαστούν με το στράτευμα;

Σημαντική ήταν η επιτυχία για το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, το οποίο με ρητορική αντιευρωπαϊκή, αντιαμερικανική και φιλοπολεμική έλαβε 14%. Είναι το κόμμα των «Γκρίζων Λύκων» που κινούν την κλιμακούμενη τρομοκρατία σε βάρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ζητούν άμεση εισβολή του τουρκικού στρατού στο βόρειο Ιράκ.

Με δεδομένα ότι οι Τούρκοι συνειδητοποιούν πλέον πως είναι ανεπιθύμητοι ως πλήρες μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και την κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις εξαιτίας του Κουρδικού, το MHP θα αυξάνει την πίεση και την επιρροή του.

Είναι βέβαιο λοιπόν πως ο Ερντογάν θα αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα για την υλοποίηση των δεσμεύσεών του και την προώθηση μεταρρυθμίσεων.

Ο εκδημοκρατισμός της Τουρκίας φαίνεται πως θα συνεχίσει να ακροβατεί ανάμεσα στο Ισλάμ, το στράτευμα, το κουρδικό και μία αμφίβολη ευρωπαϊκή προοπτική.