Στρατηγός Μαντζαγριωτάκης

Αρωγός των προσφύγων - Ευεργέτης της Καλλιθέας

Αυτές τις μέρες, που ξαναζωντανεύουν οι μνήμες της γενοκτονίας των Ποντίων και του διωγμού των Μικρασιατών προσφύγων, αποτελεί χρέος μας να μνημονεύσουμε το Στρατηγό Κωνσταντίνο Μαντζαγριωτάκη.

Η δράση του και η ειδική μέριμνα που κατέβαλλε για τους πρόσφυγες ξεκίνησε ήδη από την πρώτη περίοδο των διωγμών. Το «Μικρασιατικό Ημερολόγιο» αναφέρει χαρακτηριστικά:

«…Τον Αύγουστο του 1915 μετέβη στη Μυτιλήνη, όπου διορίστηκε Ανώτερος Διοικητής της Χωροφυλακής των νήσων του Αιγαίου Πελάγους. Εκεί άρχισαν να καταφεύγουν οι δεινοπαθούντες και καταδιωκόμενοι Έλληνες της Μ. Ασίας και άλλων μερών της Τουρκίας και της Βουλγαρίας, υπέρ των οποίων μεριμνούσε ακούραστα και από τους οποίους αγαπήθηκε σαν πατέρας…»

Κατά την περίοδο του μεγάλου ξεριζωμού, από το 1919 και κυρίως το 1922-23 βρήκαν καταφύγιο στην πόλη μας περίπου 25.000 πρόσφυγες από τον Πόντο και τη Μ. Ασία. Ο Καλλιθεάτης Στρατηγός αγωνίστηκε για τη στέγαση και την περίθαλψή τους.

Το «Μικρασιατικό Ημερολόγιο» τον χαρακτηρίζει ως έναν από τους «εν τη πρώτη γραμμή δρώντας δια την Εθνικήν ημών πρόοδον». Ο Κωνσταντίνος Μαντζαγριωτάκης υπηρέτησε 41 χρόνια την Πατρίδα και τιμήθηκε με παράσημα ελληνικά και ξένα.

Υπήρξε από τις επιφανέστερες μορφές της Καλλιθέας, την οποία στήριξε με όσες πνευματικές και υλικές δυνάμεις διέθετε.

Στις 27 Ιουλίου 1931 απεβίωσε αφήνοντας στην -τότε- Κοινότητα της Καλλιθέας ένα σημαντικότατο κληροδότημα. Στην διαθήκη του όρισε να περιέλθει η διώροφη κατοικία του επί της οδού Αμφιτρίτης (που μετονομάσθηκε με απόφαση της Κοινότητας σε «Στρατηγού Μαντζαγριωτάκη») 86, στην Κοινότητα μετά τον θάνατο της συζύγου του Ελένης.

Όρισε, ακόμη, τα εισοδήματα από τα καταστήματα της οικίας, που δεν θα χρησιμοποιούσε η Κοινότητα, θα προσφέρονταν για να «υπανδρεύεται δια κλήρου μία κόρη εκ των δέκα πτωχοτέρων οικογενειών της Καλλιθέας».

Έτσι, απάλλαξε την Κοινότητα από τη μέριμνα και τα έξοδα κατασκευής Κοινοτικού Μεγάρου, καθώς η οικία που δώρισε ήταν όχι μόνο ευρύχωρη αλλά και πολυτελέστατη (αξίας άνω των 800.000 δραχμών τότε). Εκεί στεγάζεται ως σήμερα το Δημαρχείο της Καλλιθέας.

Έπειτα από αυτό, ο Κωνσταντίνος Μαντζαγριωτάκης ανακηρύχθηκε και Μέγας Ευεργέτης του Δήμου μας