50 χρόνια Ενωμένη Ευρώπη
Εφημερίδα "Α1" 31 Μαρ. 2007, σ.17
Με την υπογραφή της «Διακήρυξης του Βερολίνου» κορυφώθηκαν στη γερμανική πρωτεύουσα οι εορταστικές εκδηλώσεις για τα πεντηκοστά γενέθλια της ΕΕ με την ελπίδα ότι το 2009 θα υπάρξει θεσμική ανανέωση της.
Στη διάρκεια του μισού αιώνα που μεσολάβησε, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα γνώρισε αρκετούς κλυδωνισμούς, ενώ η φωνή του ούτε ενιαία ούτε ισχυρή ήταν πάντοτε. Πολλές φορές οι θέσεις του βρέθηκαν μακριά από τα αρχικά οράματα.
Συγκρίνετε τη σημερινή πραγματικότητα με το όραμα του Κων/νου Καραμανλή, όπως το εξέφρασε στο Ζάππειο το 1979: «Μία Ευρώπη που θα οργανώσει την οικονομία γύρω από τον άνθρωπο, αντί τον άνθρωπο γύρω από την οικονομία».
Η απειλή της ανεργίας, η σταδιακή κατάργηση του κοινωνικού κράτους, η διεθνοποίηση διαφόρων μορφών εγκληματικότητας, η λαθρομετανάστευση καθιστούν τους πολίτες της ΕΕ δύσπιστους απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και αντίθετους στην περαιτέρω διεύρυνση (κυρίως στην ένταξη της Τουρκίας). Είναι ενδεικτική η απόρριψη του Ευρωσυντάγματος από τους πολίτες της Γαλλίας και της Ολλανδίας.
Κριτική άσκησε ο Πάπας Βενέδικτος ο 16ος για τον αποκλεισμό της έννοιας Χριστιανισμός από την «Διακήρυξη του Βερολίνου».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν αντί να μιλούν για επώδυνες (για την κοινωνία των πολιτών) μεταρρυθμίσεις και για «ευέλικτη» αγορά εργασίας -εξυπηρετώντας τη Νέα Τάξη- να αφουγκραστούν τις ανησυχίες και τις ανάγκες των πολιτών.
Οι πολίτες της ΕΕ θεωρούν ότι είναι αποκλεισμένοι από τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Είναι αναγκαία η ενθάρρυνση μίας δημοκρατίας περισσότερο συμμετοχικής.
Η Ένωση θα χρειαστεί να προσδιορίσει τα όριά της και αυτό θα πρέπει να γίνει με την πλήρη συμμετοχή και συναίνεση των πολιτών της. Χρειάζονται κοινοί κανόνες για τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, δεδομένου ότι θα δέχεται μεταναστευτικές πιέσεις από όλες τις πλευρές.
Το μεγάλο στοίχημα για την ΕΕ είναι η εξασφάλιση της ανάπτυξης και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, με παράλληλη βελτίωση της κοινωνικής προστασίας και της απασχόλησης. Η επένδυση στη γνώση, στην υψηλή τεχνολογία και την επιστημονική έρευνα θα αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημα για το μέλλον της.
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει ανάγκη από προσθήκες, από βελτιώσεις, αλλά και από διορθώσεις. Ωστόσο, διαθέτει μηχανισμούς και θεσμούς, που αν αξιοποιηθούν κατάλληλα, η βούληση του πολίτη μπορεί να εισακουστεί. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι παρεμβάσεις του Γιώργου Καρατζαφέρη στην Ευρωβουλή.
Οι οραματιστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1957 δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πώς θα ήταν η Ευρώπη 50 χρόνια μετά. Το ίδιο δύσκολο είναι να προβλέψουμε εμείς τι μας επιφυλάσσουν τα επόμενα 50 χρόνια.
Στη διάρκεια του μισού αιώνα που μεσολάβησε, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα γνώρισε αρκετούς κλυδωνισμούς, ενώ η φωνή του ούτε ενιαία ούτε ισχυρή ήταν πάντοτε. Πολλές φορές οι θέσεις του βρέθηκαν μακριά από τα αρχικά οράματα.
Συγκρίνετε τη σημερινή πραγματικότητα με το όραμα του Κων/νου Καραμανλή, όπως το εξέφρασε στο Ζάππειο το 1979: «Μία Ευρώπη που θα οργανώσει την οικονομία γύρω από τον άνθρωπο, αντί τον άνθρωπο γύρω από την οικονομία».
Η απειλή της ανεργίας, η σταδιακή κατάργηση του κοινωνικού κράτους, η διεθνοποίηση διαφόρων μορφών εγκληματικότητας, η λαθρομετανάστευση καθιστούν τους πολίτες της ΕΕ δύσπιστους απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και αντίθετους στην περαιτέρω διεύρυνση (κυρίως στην ένταξη της Τουρκίας). Είναι ενδεικτική η απόρριψη του Ευρωσυντάγματος από τους πολίτες της Γαλλίας και της Ολλανδίας.
Κριτική άσκησε ο Πάπας Βενέδικτος ο 16ος για τον αποκλεισμό της έννοιας Χριστιανισμός από την «Διακήρυξη του Βερολίνου».
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν αντί να μιλούν για επώδυνες (για την κοινωνία των πολιτών) μεταρρυθμίσεις και για «ευέλικτη» αγορά εργασίας -εξυπηρετώντας τη Νέα Τάξη- να αφουγκραστούν τις ανησυχίες και τις ανάγκες των πολιτών.
Οι πολίτες της ΕΕ θεωρούν ότι είναι αποκλεισμένοι από τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Είναι αναγκαία η ενθάρρυνση μίας δημοκρατίας περισσότερο συμμετοχικής.
Η Ένωση θα χρειαστεί να προσδιορίσει τα όριά της και αυτό θα πρέπει να γίνει με την πλήρη συμμετοχή και συναίνεση των πολιτών της. Χρειάζονται κοινοί κανόνες για τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, δεδομένου ότι θα δέχεται μεταναστευτικές πιέσεις από όλες τις πλευρές.
Το μεγάλο στοίχημα για την ΕΕ είναι η εξασφάλιση της ανάπτυξης και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, με παράλληλη βελτίωση της κοινωνικής προστασίας και της απασχόλησης. Η επένδυση στη γνώση, στην υψηλή τεχνολογία και την επιστημονική έρευνα θα αποτελέσει το συγκριτικό πλεονέκτημα για το μέλλον της.
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει ανάγκη από προσθήκες, από βελτιώσεις, αλλά και από διορθώσεις. Ωστόσο, διαθέτει μηχανισμούς και θεσμούς, που αν αξιοποιηθούν κατάλληλα, η βούληση του πολίτη μπορεί να εισακουστεί. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι παρεμβάσεις του Γιώργου Καρατζαφέρη στην Ευρωβουλή.
Οι οραματιστές της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1957 δεν θα μπορούσαν να φανταστούν πώς θα ήταν η Ευρώπη 50 χρόνια μετά. Το ίδιο δύσκολο είναι να προβλέψουμε εμείς τι μας επιφυλάσσουν τα επόμενα 50 χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου