Μνήμη στον Ίωνα Δραγούμη

Εφημερίδα “Έρευνα”
31 Ιουλίου 2008, σελ. 7

Ο Ιωάννης ή Ίων Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2 Σεπτεμβρίου 1878. Ο πατέρας του ήταν ο δικαστικός και μετέπειτα Πρωθυπουργός της Επανάστασης στο Γουδί, Στέφανος Δραγούμης.

Ανδρώθηκε σε μία Ελλάδα που πίστευε στην απελευθέρωση των Αλύτρωτων Πατρίδων, ενώ υψωνόταν η απειλή της Μεγάλης Βουλγαρίας. Θα σπουδάσει νομικά και θα καταταγεί εθελοντής στον ατυχή Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897.

Ήταν αγνός πατριώτης, που δεν περιορίζονταν στα ευχολόγια και τη θεωρία: «Ο καθένας πρέπει να φαντάζεται πως αυτός πρέπει να σώσει το έθνος του …να φαντάζομαι πως εγώ έχω το μεγάλο χρέος της σωτηρίας».

Αναλαμβάνει στην Μακεδονία μυστική δράση. Το 1902 ως πρόξενος στο Μοναστήρι -με την συνεργασία του πατέρα του και του γαμπρού του Παύλου Μελά- δημιουργεί την Οργάνωση Αγώνα στη Μακεδονία, για να αντιμετωπίσουν τις ορδές των Βουλγάρων κομιτατζήδων.

Το 1904 σκοτώνεται ο Παύλος Μελάς. Γράφει στο «Μαρτύρων και Ηρώων Αίμα» απευθυνόμενος στην Ελληνική νεολαία «Γενείτε ήρωες. Να ξέρετε πως αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει».

Στα 1907-1908 εργάζεται στο Ελληνικό Προξενείο της Κωνσταντινουπόλεως και συναντά τον αξιωματικό Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη. Δημιουργούν την Οργάνωση Κωνσταντινούπολης. Μαζί οραματίζονται το «Ανατολικό ιδανικό». όπου θα ενώνονταν όλοι οι λαοί τη Ανατολής και οι Έλληνες θα γινόταν σιγά-σιγά συγκυβερνήτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όμως η εξέλιξη του νεοτουρκικού κινήματος θα διαλύσει τα οράματα των δύο φίλων.

Στις 16 Ιουνίου 1917 δεν δίστασε -βλέποντας τους "συμμάχους" να προβαίνουν σε εξάμηνο αποκλεισμό των ελληνικών λιμανιών προκαλώντας πείνα- να καταγγείλει με επιστολή καταπέλτη το απαράδεκτο των ενεργειών, προκαλώντας την άμεση εξόρισή του στην Κορσική.

Η επίσημη δικαιολογία είναι τα «φιλογερμανικά» αισθήματά του. Λησμόνησαν οι συντάκτες της λίστας των εξορίστων ότι, όταν κατελήφθη από Γερμανοβουλγάρους το οχυρό Ρούπελ τον Μάιο του 1916, ο Ίων Δραγούμης υπήρξε καταπέλτης κατά των Γερμανών.

Άλλωστε, υποστήριξε την έξοδο της Ελλάδας από την ουδετερότητα στο πλευρό της Αντάντ, αλλά με συμφωνίες και συμβάσεις που θα καθόριζαν σαφέστατα τα ανταλλάγματα και τις εγγυήσεις για την Ελλάδα. Ο Δραγούμης ήταν εναντίον κάθε ανάμιξης ξένων στα εσωτερικά της Ελλάδας.

Τελικά, επιστρέφει στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου 1919. Στις 30 Ιουλίου του 1920, αμέσως μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, γίνεται στο Παρίσι δολοφονική απόπειρα εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου. Οι φήμες ότι ο Βενιζέλος είναι νεκρός κυκλοφορούν στην Αθήνα. Το απόγευμα της επομένης, ο Ίων Δραγούμης συλλαμβάνεται από τα βενιζελικά τάγματα χωροφυλακής του Γρυπάρη και στις 4 το απόγευμα εκτελείται.

Από το 1915 που πολιτευόταν ο Δραγούμης ήταν ο υποσχόμενος επόμενος αρχηγός της Ελλάδος. Η πολιτική δολοφονία στέρησε τον μοναδικό άνθρωπο που θα απέτρεπε την Μικρασιατική Καταστροφή. Ευτυχώς για τον ίδιο δεν θα προλάβει να τη δει.

Τα διδάγματα του Δραγούμη είναι αναγκαία σήμερα που οι κυβερνήσεις μειοδοτούν στα εθνικά θέματα, οι διανοούμενοι υπηρετούν τη Νέα Τάξη και η νεολαία αποχαυνώνεται στα internet café.

*Σαν ελάχιστο φόρο τιμής, η Επιτροπή Μνήμης Ίωνος Δραγούμη, διοργανώνει εκδήλωση τιμής την Τετάρτη 30 Ιουλίου 2008 στις 7.30 μ.μ. στην λευκή στήλη (έναντι ξενοδοχείου Χίλτον, Βασ. Σοφίας 73) εκεί όπου άφησε την τελευταία του πνοή, κτυπημένος από τις σφαίρες του Εθνικού Διχασμού. H εκδήλωση αυτή πραγματοποιείται με συνέπεια, για 26η χρονιά.